ضایعات سرپشم حیوانی حاصل از فرآیند کردن چرم،‌ این مقدار تا 7 الی 8 درصد جیره می‌باشد همچنین نتایج آزمایشات متعدد حاکی از این است که کاربرد ضایعات چرم در تغذیه جوجه‌های گوشتی، هیچگونه اثر بیماری زایی در کیفیت گوشت تولیدی، ایجاد نمی‌کند

مروری بر کاربردهای مواد جانبی حاصل ازکارخانجات چرم و سالامبور در تغذیه طیور گوشتی

چکیده:
با توجه به افزایش سریع جمعیت سالهای اخیر و تغییر در الگوی مصرف گوشت در کشور، تقاضا برای مصرف گوشت مرغ در کشور رشد فزاینده‌ای را نشان می‌دهد. علم تغذیه نقشی اساسی را در موفقیت این صنعت بر عهده دارد. از افقهای جدید موجود برای فرمولاسیون اقتصادی جیره، استفاده و اختصاص دادن درصدی از جیره به خوراک غیر متداول می‌باشد. از جمله خوراک غیر معمول موجود، ضایعات حاصل از کارخانجات چرم‌سازی است. با توجه به آمار کشتارگاههای کشور، روزانه از هر جلد پوست به طور متوسط 5/1-1 کیلو ضایعات خام باقی می‌ماند که تا حدود دارای ترکیبات مواد مغذی و اسید آمینه های مناسبی بوده و کاربرد آن در جیره طیور علاوه بر صرفه‌های اقتصادی، کاهش دهنده آلودگی محیط زیست می‌باشد .ضایعات حاصل از مراحل چرم‌سازی شامل تراشه های نرم پوست، سرپشم حیوانی، کلاژن می‌باشند. این ضایعات، ترکیباتی نزدیک به پودر ماهی را دارند ولی میتونین، لیزین و هیستیدین آنها کمتر می‌باشد، ‌کاربرد ضایعات چرم‌سازی را تا 4%‌ در جیره های جوجه‌های گوشتی در مرحله رشد و پایانی توصیه کردند.
‌در مورد ضایعات سرپشم حیوانی حاصل از فرآیند کردن چرم،‌ این مقدار تا 7 الی 8 درصد جیره می‌باشد. همچنین نتایج آزمایشات متعدد حاکی از این است که کاربرد ضایعات چرم در تغذیه جوجه‌های گوشتی، هیچگونه اثر بیماری زایی در کیفیت گوشت تولیدی، ایجاد نمی‌کند و از لحاظ اقتصادی در بعضی از جیره‌ها به علت افزایش مصرف خوراک و کاهش تلفات و قیمت تمام شده جیره، توجیه اقتصادی دارد. طراحی پروژه‌های تحقیقاتی مشابه در ایران برای دستیابی به اطلاعات جامع‌تر، توصیه می گردد. بهرحال آنچه نهایتاً می‌توان نتیجه گیری نمود این است که ضایعات چرم می‌تواند جایگزین مناسبی به جای پودر ماهی در جیره‌های بر پایه ذرت و سویا باشد.