این اداره از ادارات شرکت فرودگاههای کشور و تحت نظارت سازمان هواپیمایی کشوری وابسته به وازت راه و ترابری می باشد ، شرکت فرودگاههای کشور شامل ادارات دیگری از جمله اداره تشریفات ، اداره تدارکات و سایر ادارات مربوطه می شود

 

اداره فنی و تجهیزات شرکت فرودگاههای کشور

باسمه تعالی

 سپاسگذاری

با نهایت سپاس از خداوند متعال که مرا در تمام مراحل زندگی و به خصوص در این مرحله از زندگی که مرا یاری کرده تا بتوانم دوران تحصیلی خود را در مقطع کاردانی به پایان برسانم ، جادارد که از استادان خود در این دانشکده و به خصوص استاد راهنمای اینجانب جناب آقای دکتر برهانی که لازم می دانم از ایشان تقدیر و تشکر به عمل آورم .

همچنین از سرپرست و مسئول اداره ماشین آلات اداره فنی تجهیزات شرکت فرودگاههای کشور نیز که کال همکاری را با اینجانب در زمینه پذیرش و آموزش دوره کارآموزی اینجانب داشته اند تشکر و قدردانی نمایم .

در پایان از تمامی استادان و راهنمایان و دوستان خود که مرا در این مقطع از زمان یاری نموده اند . تا به حول و قوه الهی این دوران را با موفقیت به پایان برسانم کمال سپاس و شکر گذاری را به درگاه خداوند منان دارم .

اداره فنی و تجهیزات شرکت فرودگاههای کشور

این اداره از ادارات شرکت فرودگاههای کشور و تحت نظارت سازمان هواپیمایی کشوری وابسته به وازت راه و ترابری می باشد ، شرکت فرودگاههای کشور شامل ادارات دیگری از جمله اداره تشریفات ، اداره تدارکات و سایر ادارات مربوطه می شود .

اداره فنی و تجهیزات فرودگاههای کشور در ضلع شمالی فرودگاه مهر آباد قرار گرفته است و دارای یک محوطه جداگانه از فرودگاه می باشد .

این اداره شامل اداره جات فنی منطقه می باشد ، از جمله اداره ماشین آلات – اداره برق و قدرت ، اداره خرید ، اداره تاسیسات می باشد .

محدوده خدمات این اداره در بخش روشنایی و برق باندهای فرودگاههای کشور می باشد که توسط اداره برق که دارای ترانس ها و ژنراتورهای بسیار بزرگ می باشد و تکنسین ها و مهندسین مربوط در آن مشغول به کار می باشند .

در اداره ماشین آلات تعمیر و سرویس و نگهداری ماشیم ها و اتومبیل ها و تمامی قطعات مکانیکی مورد استفاده در فرودگاهها و اتومبیل های تحت اختیار شرکت فرودگاهها ، سازمان هواپیمایی کشوری پلیس فرودگاه و کامیونت های حمل و لیفتراک و ماشینهای مخصوص خط کشی باندها در این مکان صورت می گیرد .

این اداره شامل قسمت های مختلفی می باشد از جمله کارگاه اتومبیل های بنزینی – کارگاه دیزل – کارگاه برق خودرو – کارگاه صافکاری – کارگاه نقاشی – کارگاه پنچر گیری و کارگاه تعویض روغن و کارگاه تراشکاری می باشد .

این محوطه در یک سوله در حدود 1500 متر در اختیار دارد که دفاتر مسئولان نیز در همین قسمت می باشد . مسئول اداره ماشین آلات آقای مصطفوی است که مسئول کار آموزی اینجانب نیز بوده است . در قسمت دیگر از اداره ماشین آلات انبار وجود دارد که قطعات مورد نیاز کارگاههای موجود در اداره را تامین می کند .

هر یک از کارگاههای نامبرده شده در قسمت قبل دارای چند تکنسین و کارگر فنی و یک مسئول بوده اند ، که اینجانب در کارگاه اتومبیل های بنزینی بنابر صلاحدید سرپرست کاآموزی مشغول بوده ام .

در این کارگاه اتومبیل های سواری از جمله پیکان ، پژو – رنو- پاترول – وانت مزدا –و دیگر اتومبیل های دولتی مربوط برای تعمیر و عیب یابی و سرویس مراجعه می کردند و رسیدگی می شدند .

مهمترین کارهای صورت گرفته که توسط اینجانب در کنار تکنسین های این بخش که بر روی این اتومبیل ها صورت می گرفته بدین صور بود :

تنظیم موتور – تنظیم دلکو – تنظیم کاربراتور – تشخیص عیوب – تعویض لنت های جلو و عقب – تعویض قطعات معیوب – تنظیم و رگلاژ ترمز و کلاچ- تعویض قطعات رادیاتور از جمله عیب آب – ترموستات و اتصالات .

بازدید سطح روغن ترمز و کلاچ – بازدید باتری – و در نهایت تائید عیوب برای انجام تعمیرات در خارج از اداره این کارگاه دارای 5 نفر کارگر فنی می باشد که همگی در استخدام اداره می باشند و ساعات کاری از 7 صبح تا 5/3 عصر می باشد .

 

مقدمه

بعد از گذراندن دوره کارآموزی برای پروژه کارآموزی آنچه را که اینحانب لازم می دانستم تا به رشته تحریر در آورم که مورد توجه و تائید استاد کارآموزی اینجانب قرار بگیرد .

تعمیر و نگهداری

سرویس و مراقبت منظم از موتور اتومبیل علاوه بر آن که عمر موتور را افزایش می دهد از هزینه اضافی و کاهش قیمت اتومبیل نیز به طور محسوسی جلوگیری می نماید

آب بندی موتور : راه اندازی و استفاده ملایم از اتومبیل نو یا یک موتور تازه تعمیر را آب بندی موتور می گویند . و تا 800 کیلومتر اول بایستی کم و متناسب با دنده مورد لزوم و با احتیاط رانندگی نمود و نباید به موتور فشار آورد تا قطعات جدید و متحرک به تدریج سائیده و جا افتاده و اصطلاحاً «آب بندی » می گردد . در هر موتور نو سطوح کاری یا تماس قطعات با یکدیگر دارای لقی یا خلاصی فوق العاده کم بوده و باید آب بندی شوند تا از گریپاژ کردن احتمالی آنها جلوگیری شود . هنگامی که یک موتور نو یا تازه تعمیر روشن می گردد ذرات بسیار ریز فلز از سطوح متحرک و کاری تراشیده شده و توسط روغن جمع آوری می گردد . برای خارج کردن این ذرات از موتور اغلب توصیه می شود که روغن موتور پس از طی 800 کیلومتر اول و پس از آن هر 5000 کیلومتر تعویض گردد .(برای اتومبیل پیکان 2000 کیلومتر توصیه می شود ) . همیشه روغن را هنگامی که موتورداغ است تعویض نمایید ، زیرا روغن گرم راحت تخلیه شده و تمامی ذرات خارجی موجود در ان تخلیه می شوند . در طول مدت آب بندی موتور ، سرعت اتومبیل بایستی پایین نگه داشته شود و از سرعت زیاد و شتاب گیری ناگهانی خودداری نمود . دستورات لازمه در این مورد در کتابچه راهنمای اتومبیل درج شده است .

از فشار زیاد به موتور یا حرکت رد سربالایی ها دنده سبک ، یا گازدادن بیش از حد و بالا رفتن دور موتور در نده سنگین خود داری نموده و در عوض هر قدر به 800 کیلومتر اول نزدیک می شوید ، تدریجاً فشار به موتور را افزایش دهید و از موتور کار بیشتر بکشید .

تعویض روغن : روغن باید مطابق با دستور العمل کارخانه سازنده اتومبیل بوده و در فواصل معین تعویض گردد . استفاده از پیچ تخلیه روغن که دارای خاصیت آهن ربا باشد در کارتر جعبه دنده و دیفرانسیل مفید تر است زیرا ذرات آهن را جذب نموده و مانع از گردش مجدد آن در داخل موتور خواهد شد . امروزه معمولاً پیچهای تخلیه روغن دارای خاصیت آهن ربایی می باشد . تعویض روغن در موعد مقرر و طی مسافت مورد نظر به تنهایی کافی بنوده بلکه با یو توجه داشت اتومبیلی که ماسفت های کوتاه طی می نماید و موتور آن به طور کوتاه مدت روشن می ماند فرصت کافی نخواهد داشت تا روغن را گرم نماید و چون در موقع استارت زدن موتور هنوزسر است عمل تقطیر صورت گرفته و قطرات آب در داخل آن ایجاد می گردد و از طرفی چون روغن به اندازه کافی گرم نمی شود تا این قطرات آب را به بخار تبدیل نماید ، لذا معمولاً در روغن باقی مانده و باعث رقیق شدن آن می گردند ، با رقیق شدن روغن ، اثرات روغنکاری آن کاهش یافته و موجب رسوب لجن در محفظه روغن خواهد شد.

استارت زدن در هوای سرد : تا آنجا که ممکن است از ساسات برتای زمان کوتاه استفاده می کند . در هوای سرد وقتیکه موتورسرد است ابتدا دکمه ساسات را بکشید تا هوای کمتر و در عوض بنزین بیشتری وارد پیاله کاربراتور شود و سپس استارت بزنید ، پس از روشن شدن نیز در اولین فرصت دکه ساسات را به حالت اولیه برگردانید زیرا وارد شدن بنزین اضافی به اطاق احتراق موتور موجب شسته شدن لایه های روغن بین پیستون و سیلندر و پایین سوپاپ و گاید سوپاپ شده و اینکار باعث سائیده شدن فلز به فلز و فرسایش سریع قطعات می گردد .

باز کردن درب سوپاپ :

1- در صورت لزوم وایرشمعها را باز کرده و توسط برچسب آنها را شماره گذاری کنید ، برای دسترسی بهتر ، هر گونه لوله از جمله هواکش و فیلتر هوا را باز کرده و سپس پیچهای درب سوپاپ به سر سیلندر را باز نمائید .

2- درب سوپاپ را که خیلی سبک است با دست از دو انتها نگه داشته و ان را به طور عمودی از سر سیلندر بالا بکشید برای این کار به زور متوسل نشوید ، همیشه قبل از باز کردن دقت نمائید که یک عدد واشر یدکی و از همان نوع موجود باشد .

فیلر گیری سوپاپ :

وقتیکه موتور گرم می شود قطعات آن از جمله میل تایپیت گرم شده و منبسط می گردد . لذا بایستی یک فاصله ازاد بین میل سوپاپ و استکانی تایپیت موجود داشته باشد تا یقین حاصل گردد سوپاپها بسته می شوند . این فاصله آزاد را « فیلر سوپاپ » نیز گویند . از ان جائیکه تنظیم این فاصله بر روی میل سوپاپ عملی نمی باشد این تنظیم یا فیلرگیری رد اسبک و یا انگشتی انجام می شود . اکثر کارخانه های سازنده ، تعداد فیلر گیری سوپاپ را برای موتور سرد و برخی برای هر دو حالت سرد و گرم در کتابچه درج می نمایند . در بعضی از اتومبیل ها این اعداد برای سوپاپ دود و هوا متفاوت می باشد . در صورت تردید و اینه کدام عدد برای سوپاپ دود و کدام برای هوا می باشد می توانید فیلر بزرگتر برای سوپاپ دود در نظرمی گیرند .

برای فیلر گیری از اسبابی به نام فیلر گیج (Feele Gauge) استفاده می گردد و تیغه مورد نظر را فیلر را در زیر انگشتی قرار داده و تنظیم می نمایند . قبل از تنظیم دقت نمائید که سوپاپ کاملاً بسته باشد .

یک قانون برای موتورهای چهار سیلندر وجود دارد که برای فیلر گیری سیلندرهای متقارن را پیدا کرده و یکی از قیچی کرده و دیگری را فیلر گیری می کنیم مثلاً در یک موتور چهار سیلندر هرگاه سوپاپهای چهار و در حالت قیچی باشد سوپاپهای سیلندر یک در حالت کاملاً بسته قرار دارند پس می توان آن ها را فیلر گیری کرده و بهمیت ترتیسب سوپاپهای سیلندر یک را قیچی و سوپاپهای سیلندر چهار را فیلر گیری می کنیم . در مورد سیلندر 2و 3 نیز به همین عمل تکرار می کنیم .

توسط آچار رینگ ، مهره قفلی پشت اسبک را شل نموده و پیچ تنظیم را بوسیله پیچ گوشتی را تنظیم نمائید تا فاصله صحیح بدست اید فاصله را با فیلر آزمایش نمائید و ارگ کاملاً درست بود پیچ گوشتی را بدون حرکت نگه داشته و توسط آچار مهره را قفل نمائید. سر انجام لقی را بررسی کنید که درست باشد . توجه : تیغه فیلر بایستی به سفتی از فاصله عبور نماید .

باز کردن انگشتی و متعلقات آن :

1- مثل روش باز کردن سر سیلندر ، از وسط شروع به باز کردن پیچهای نگه دارنده نموده و یک در میان و هر بار حدود نیم دور پیچها را باز کرده و یه همین روش تمام پیچها را ابز نمائید ، اینکار از تاب برداشت سوپاپها جلوگیری می نماید .

2- حال می توانید میل انگشتی را باز نمائید آن را در جای خشک و تمیز قرار دهید توصیه می گردد قطعات موتور به ترتیبی که باز می شوند چیده شوند تار موقع بستن با مشکل مواجه نگردد .

3- با برداشت میل انگشتی می توان میل تایپیت ها را بیرون کشید و قبل از بیرون کشیدن تکان دهید تا متعلقات آن خارج نشوند بوسیله تکه ای کاغذآنها را شماره گذاری نموده و به همان ترتیب حفظ کنید .

سر سیلندر

باز کردن سرسیلندر

1- آب رادیاتور یا ضد یخ را تخلیه نموده و یا حداقل تا زیر سر سیلندر تخلیه نمائید آب رادیاتور را اگر محتوی ضد یخ می باشد در ظرفی تمیز تا مجدداً استفاده گردد . تمام لوله های لاستیکی رادیاتور را باز نموده و بازرسی نمائید که فرسوده و یا صدمه ندیده باشد شمع ها را نیز باز کنید .

2- لوله ها و سیم های متصل به کاربراتور را باز نموده و لوله اگزوزرا از منیفولد دود جدا سازید هر گونه اتصالات از جمله کابل اتصال بدنه و باتری و سیم درجه آب موتوررا باز کنید .

3- مهره های پیچ سر سیلندر را نیم دور و به ترتیبی که ذکر شده باز کنید . پس از باز شدن پیچهای سر سیلندر موتور را با دست به آرامی بچرخانید تا سر سیلندر بالا آمده و جدا شود واشر سر سیلندر و بدنه موتور را به وسیله چکش چوبی خرد نموده و با میله ای نرم بتراشید .

کربن گیری سر سیلندر :

وجود ذرات و یا رسوبات کربن در اتاق احتراق و یا روی سوپاپها و نشیمن آنها راندمان موتور را کاهش می دهد . تمیز کردن این ذرات یا رسوب را کربن گیری یا آب بندی گویند . کربن گیری معمولاً فقط در زمانی انجام می شود که سر سیلندر به خاطر اشکال سوپاپ برداشته می شود و اشکال سوپاپ نیز با زمایش کمپرس تشخیص داده می شود .

1- استفاده ملایم از برس سیمی ، می تواند رسوبات کربن باستثناء رسوب سفت را را پاک کند . دقت نمائید که به سطح سر سیلندر خط و یا خراش وارد نشود . رسوب سفت را نیز می توان توسط کاردک یا تکه از چوب سفت جدا نمود در صورتیکه جنس سر سیلندر آلیاژ آلومینیوم باشد دقت بیشتری لازم است .

2- با استفاده از دریل برقی و برس مربوطه می توان تمیز کردن کانالهای دود و هوا را تسریع بخشید . مواظب باشید به سر سیلندر آسیب وارد نشود در خاتمه آب بندی تمام سطوح را با نفت سفید یا گازوئیل شستشو دهید .

پیاده کردن سوپاپ ها :

برای بیرون کشیدن سوپاپها ، سر سیلندر را به یک میز کار تمیز و یا نیکمت که سطح کافی داشته باشد انتقال دهید .

در زیر ترتیب پیاده کردن سوپاپ تشریح می گردد .

1- منیفولدهای اگزوز و هوا را باز کرده و در جای مناسب قرار دهید قبل از شروع کار سر سیلندر را با نفت سفید یا گازوئیل تمیز نماید . اگر سر سیلندر از میز کار به زمین بیفتد به سادگی صدمه خواهد دید ، لذا در جابجا کردن آن دقت کامل به عمل آید .

2- گیره سوپاپ کش را درست روی پولک فنر سوپاپ سوار کنید به طوریکه طرف دیگر ان درست در وسط سر سوپاپ قرار گیرد . به هنگام جمع کردن فنر دقت نمائید که گیره حرکت جانبی نداشته باشد .

3- وقتیکه فنر کاملاً جمع شد دو تکه خار نگهدارنده پولک را بیرون بکشید و چون خیلی کوچک هستند در جایی مطمئن نگه دارید زیرا احتمال دارد گم بشوند .

4- وقتیکه گیره سوپاپ آزاد شود فنر باز می شود . پولک روی آن آزاد بوده و احتمال دارد بهمراه گیره بیرون آمده و به سادگی گم با دیده نشود از نظر احتیاط آن ره به همراه خار نگهداری کنید .

5- فنر را بیرون آورده و از نظر معیوب بودن بازدید نمائید اگر سالم است ان را کنار گذاشته و دقت نمائید که قطعات هر یک از سوپاپ ها طوری چیده شوند که مجدداً هر قطعه روی سوپاپ قبلی خودش نصب شود .

6- در بعضی موارد گاید سوپاپ به صورت یک کاسه نمد مدور بوده که می توان آن را تعویض نمود زیرا در سری واشر بندی کامل ، کاسه نمد مزبور نیز موجود است . قبل از کنار گذاشتن کاسه نمد دقت کنید که چگونه و از کدام طرف نصب می گردد .

7- قبل از بیرون کشیدن سوپاپ قسمتی از ساق سوپاپ را که بیرون زده بوسیله پارچه ای تمیز پاک نمائید وقتی که سوپاپها بیرون کشیده شدند هر یک را از یک تکه کاغذ مقوای نازک عبور داده و شماره گذاری کنید تا در موقع سوار کردن هر یک در جای قبلی خود قرار گیرد .

سرویس و نصب سر سیلندر

آب بندی سوپاپ

1- سر سیلندر را طوری روی میزکار یا نیمکت قرار دهید که ساق یا دم سوپاپ با میز در تماس نباشد و برای این کار می توانید آن را روی دو تکه چوب قرار دهید . پشت سوپاپ به کمک یک سوپاپ استفاده شده و بدون روکش ، قابل سائیدن و آب بندی می باشد . اگر سیت ها ترک خورده یا سوخته باشند احتیاج به کارگاه تراشکاری دارند یا باید تعویض شوند .

2- ابزار آب بندی سوپاپ عبارتند از تکه چوب دارای بالشتگ لاستیکی در یک طرف یا هر دو طرف بالشتک به سطح سوپاپ چسبیده و مثل بارکش و نیروی مکش عمل می کند ، لذا توسط آن می توان سوپاپ را از جای خود بلند نموده یا اینکه بچرخانید .

3- همیشه خمیر روغن سمباده را کم و محتاطانه و فقط در شین سوپاپ و جائیکه در تماس می باشد بکار بگیرید .

4- وقتیکه سوپاپ در نشیمنگاه خود و مطابق شکل قرار گیرد و هر دو جهت چرخانده شود ، هر گونه ناصافی یا برجستگی در هر دوسطح توسط روغن سمباده از بین خواهد رفت . چرخاندن مداوم و در یک جهت ، ایجاد ناصافی یا خط خوردگی خواهد کرد لذا ضمن آب بندی هر چند وقت یک بار سوپاپ را بالا کشیده و 90 درجه روی محور خود بگگردانید و دوباره عمل آب بندی انجام دهید تا اینکه هر دو سطح تمیز و بدون لکه و عیب باشد . سپس نشسته و تمز کنید در خاتمه سیت سوپاپ را بوسیله روغن موتور و خیلی نازک روغنکاری کنید .

سوار کردن سر سیلندر :

1- یک عدد واشر سر سیلندر نو و از نوع و اندازه صحیح تهیه نموده و آن را با واشر قدیمی مقایسه کنید . برای راهنمایی کلمه Top در بالا و یا جلو FRONT مشخص کرده اند .

2- سر سیلندر به صورت عمودی پایین آورید تا دقیقاً روی واشر سر سیلندر قرار گیرد و به ترتیبی که در کتابچه اتومبیل ذکر شده پیچهای سر سیلندر را سفت نمائید . برای سفت کردن نهایی از تورک متر استفاد می شود .

سرویس و نگهداری کاربراتور

کاربراتور دستگاهی است که سوخت را با هوا مخلوط نموده و آن را به صورت گاز یا بخار برای سوختن در سیلندر آماده می سازد . این گاز پس از سوختن منبسط شده و در نتیجه به پیستونها قدرت می دهد . کاربراتور بایستی صحیح تنظیم شود و درست کار کند تا تعادل صحیحی بین کارآیی خوب و مصرف اقتصادی سوخت برقرار سازد .